روغن های خوراکی
روغن آرایشی بهداشتی
امروزه در پخت انواع غذاها، اغلب به روغن خوراکی نیاز است. گاهی پیش می‌آید که برای هر نوع غذا از روغن متفاوتی استفاده شود. درحال حاضر انواع روغن خوراکی در بازار مواد غذایی موجود است که هرکدام بنا به مواد اولیه و نوع مصرف با یکدیگر متفاوت هستند. وهمچنین در هنگام خرید روغن خوراکی باید آن را از نظر تاثیر بر سلامتی جسم بررسی کرد.
روغن های خوراکی از دانه های گیاهان تولید میشود.
روغن ها فرآورده‌‌ای مایع هستند که قابلیت مخلوط شدن با آب را ندارند؛ چراکه چگالی آب بیشتر از آن ها بوده و این موجب میشود که روغن در سطح آب شناور شود. در حالت کلی، همه روغن ها دارای چربی غیراشباع زیادی هستند که باعث مایع بودن آنها در دمای اتاق میشود. روغن های خوراکی از تری‌گلیسریدها، مونوگلیسریدها و دی‌گلیسریدها تشکیل می شوند.
روغن هایی که برای مصارف پخت وپز مورد استفاده قرار میشود معمولا از دانه های انواع گیاهان تولید میشود. از روغن های خوراکی که امروزه در بازار صنایع غذایی وجود دارد، می‌توان به روغن دانه آفتابگردان، کنجد، شاهدانه، دانه پنبه، زیتون، پالم و… اشاره کرد.
تمام روغن ها با ویژگی‌ای به نام نقطه دود شناخته می‌شوند. نقطه دود یعنی دمایی که باعث میشود از سطح روغن دود تولید شود و نباید اجازه داد تا دمای روغن به این نقطه برسد؛ چراکه دود تولید شده حاوی ماده‌ای سمی است. روغن های خوراکی با نقطه دود بالا برای سرخ کردن و آشپزی به مدت طولانی مناسب هستند.
انواع روغن خوراکی مایع
معرفی ۸ نوع روغن گیاهی خوراکی
۱- روغن کانولا
۲- روغن بادام
۳- روغن بادام تلخ
۴- روغن سیاه دانه
۵- روغن آفتابگردان
۶- روغن ذرت
۷- روغن خردل
۸- روغن آرگان
انواع روغن های حیوانی خوراکی
روغن‌های حیوانی خوراکی به دلیل داشتن اسیدهای چرب اشباع شده و نقطه دود بالا، به عنوان یکی از مهمترین منابع انرژی برای بدن انسان شناخته شده‌اند.
- روغن گاو: روغن گاو به دلیل داشتن اسیدهای چرب اشباع شده، قابلیت مقاومت در برابر حرارت بالا و طعم خوب، یکی از محبوب‌ترین روغن‌های حیوانی خوراکی است. این روغن برای پخت و سرخ‌کردن مواد غذایی استفاده میشود.
- روغن شترمرغ: روغن شترمرغ به دلیل داشتن اسیدهای چرب غیراشباع، از سایر روغن‌های حیوانی خوراکی بهتر است. روغن شترمرغ دارای نقطه دود بالا و طعم بسیارخوبی است وهمچنین برای پخت و سرخ‌کردن مواد غذایی استفاده میشود.
- روغن بوقلمون: روغن بوقلمون دارای اسیدهای چرب غیراشباع است و برای پخت و سرخ‌کردن مواد غذایی استفاده میشود. همچنین، این روغن دارای خواص بیشماری است که از جمله آنها می‌توان به کاهش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی، افزایش سلامت پوست و افزایش سطح انرژی بدن اشاره کرد.
قیمت انواع روغن خوراکی
هر کدام از انواع روغن های خوراکی قیمت متفاوتی دارد.
در بازار، روغن های خوراکی مختلفی وجود دارد. کارخانه های صنایع غذایی با برند ها و سطوح کیفی متفاوت، روغن های مختلفی را تولید می‌کنند؛ بنابراین هر کدام از روغن های خوراکی قیمت متفاوتی نیز خواهند داشت
بهترین روغن خوراکی
موقع انتخاب روغن های خوراکی مناسب باید به یک سری از ویژگی ها نیزتوجه کرد. میزان اسیدهای چرب ضروری که در روغن موجود هستند، نسبت چربی های غیراشباع به چربی های اشباع و تاثیری که روغن انتخابی بر کلسترول خون دارد، از مواردی هستند که در خرید بهترین روغن خوراکی باید مورد توجه قرار گیرند. دراین قسمت ما لیستی از بهترین انواع روغن خوراکی گیاهی را نوشته ایم تا به هنگام خرید انواع روغن گیاهی با یک سری از اطلاعات اولیه مفید اقدام کنید.
- روغن کانولا که در بیشتر موارد کلزا نیز نامیده میشود، برای قلب بسیار مفید است؛ چراکه مقدار چربی اشباع شده خیلی کمی دارد و از طرفی اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ در آن فراوان است. همچنین عدم وجود ترانس و کلسترول، آن را به یکی از بهترین ها روغن ها تبدیل می‌کند.
- با اینکه در فرایند تولید روغن دانه سویا، مرحله تصفیه و هیدروژنه شدن نسبت به بقیه روغن ها زیاد است، ولی یک منبع سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ محسوب میشود.
- روغن زیتون برای پخت‌وپز غذا در دمای متوسط مناسب است و چربی های مضر بدن را کاهش می‌دهد.
- روغن آفتابگردان نیز جزو روغن های خوراکی است که سرشار از اسیدهای چرب امگا ۶ بوده و نقطه دود بالایی در حدود ۲۴۶ درجه سانتی‌گراد دارد. برای پخت‌وپز های طولانی به ویژه سرخ کردن بسیار مناسب است.
- روغن امگا به صورت نیمه جامد است و ترکیبی از روغن سویا، کانولا و آفتابگردان را شامل میشود؛ بنابراین می‌توان گفت هر آنچه که برای این سه روغن گفته شد در روغن امگا نیز یافت میشود.
- روغن بادام زمینی با اینکه چربی اشباع بالاتری نسبت به روغن‌های دیگر دارد، ولی در مقایسه با چربی حیوانی و کره کمتر است و جزو روغن های مناسب برای پخت‌وپز در دماهای بالا محسوب میشود.
مواد اولیه روغن خوراکی
انواع روغن های گیاهی خوراکی شامل مایع و جامد از دانه گیاهان ساخته می‌شوند. دانه کنجد، ذرت، آفتابگردان، شاهدانه، روغن دانه سویا، خردل و … گیاهانی هستند که در تولید انواع روغن خوراکی نقش دارند. با توجه به این مواد، می‌توان گفت که اگر دانه روغنی وجود نداشته باشد، هیچ روغنی نمی‌توان تولید کرد. این دانه های روغنی را طی فرایند های مختلفی تبدیل به روغن خوراکی مایع و جامد می‌کنند.
مراحل تولید روغن خوراکی (مراحل تولید روغن آفتابگردان)
بررسی فرآیند تولید انواع روغن خوراکی
در این بخش از مقاله، به صورت اجمالی و کلی به فرایند تولید انواع روغن خوراکی می‌پردازیم:
۱- شستن و پاک کردن دانه های روغنی
در اولین مرحله باید دانه های روغنی کاملا پاک شوند تا تمامی آلودگی ها از بین برود.
۲- خرد شدن دانه های روغنی
بعد از پاک شدن از هر گونه آلودگی، دانه ها را خرد می‌کنند؛ به این صورت که در یک دستگاه پرس قرار داده و فشار زیادی به آنها وارد می‌کنند.
۳- پختن دانه های روغنی خرد شده
در این مرحله، شروع به پختن دانه ها با دمایی در حدود ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد می‌کنند.
۴- پرس دوباره
دانه های خرد شده بعد از پخته شدن، دوباره در دستگاه پرس قرار می‌گیرند؛ ولی این بار با هدف خارج کردن روغن از دانه ها این کار انجام می‌گیرد.
۴- تصفیه کردن روغن به دست آمده
روغنی که از مرحله پیش به دست آمده برای تصفیه آماده میشود تا ناخالصی هایی که در آن وجود دارند، از بین بروند.
۵- رفع بو و رنگ روغن بعد از تصفیه
درمرحاه اخر برای به دست آوردن روغن مایع خوراکی، از بین بردن رنگ و بوی ان است. جداسازی رنگ دانه‌های موجود در روغن باید در دمای ۱۱۰ درجه سانتی‌گراد انجام می‌گیرد.وهمچنین روغن را باید در دمایی بین ۲۴۰ الی ۲۷۰ درجه قرار می‌دهند تا بوی آن رفع شود.
۶- هیدروژنه کردن
اگر هدف به دست آوردن روغن جامد باشد، باید یک مرحله تحت عنوان هیدروژنه کردن هم اضافه شود تا روغن مایع به دست آمده ار مایع به جامد تبدیل شود.
طرز تهیه روغن مایع در خانه
آموزش روش تهیه روغن خوراکی در خانه
تولید روغن خوراکی درخانه ممکن است برای افراد کمی سخت و زمان‌باشد، اما در واقع این کار بسیار ساده است. و ما به شما یکی از روش‌های ساده تهیه روغن مایع در خانه را برای شما توضیح می‌دهیم:
مواد لازم:
- ۱ فنجان کره هر نوع روغنی که می‌خواهید
- ۳ فنجان آب
- ۱ قاشق چای‌خوری آرد ذرت
طرز تهیه:
- کره ی روغن مورد نظر خود را در یک قابلمه کوچک بر روی حرارت ملایم قرار دهید.
- به آرامی آرد ذرت را به کمک یک قاشق چای‌خوری به روغن اضافه کنید و همراه با مخلوط کردن با چنگال یا قاشق، حرارت را بالا ببرید.
- وقتی آرد ذرت به روغن اضافه شد، به آرامی آب را به آن اضافه کنید و همزمان با مخلوط کردن، حرارت را کم کنید.
- مواظب باشید که روغن و آب به هم مخلوط شوند و همزمان با مخلوط کردن، حرارت را کم کرده و روغن را برای ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بگذارید تا درجه حرارت آن کم شود.
- پس از گذشت زمان، روغن را از حرارت بردارید و آن را در یک ظرف یا شیشه تمیز و قابل استفاده قرار دهید.
توجه داشته باشید که روغن تهیه شده در خانه نسبت به روغن‌هایی که از بازار خریداری می‌کنید کمتر دوام دارد و برای استفاده در داخل آشپزخانه، بهتر است در یخچال نگهداری شود.
ایا روغن نباتی از نفت درست میشود؟
تولید روغن خوراکی از نفت انجام نمی شود. ، درواقع روغن نباتی از دانه‌ها، میوه‌ها یا گیاهانی مانند سویا، زیتون، آفتابگردان، کلزا، شبدر وغیره استخراج میشود. فرایند استخراج این روغن‌ها از دانه‌ها و میوه‌ها توسط فشار، حرارت، مذاب کردن و یا استخراج با استفاده از مواد شیمیایی صورت می‌گیرد.
هزینه راه اندازی خط تولید روغن خوراکی
هزینه های راه اندازی خط تولید روغن، به شرایط مختلفی مانند نوع خط تولید، ظرفیت تولید، فناوری و تجهیزات مورد استفاده، موقعیت جغرافیایی کارخانه و… بستگی دارد و دقیق قابل تعیین نیست.
کدام روغن خوراکی سالم تر است؟
با توجه به آنچه که در این مطلب بیان شد، انواع روغن خوراکی مایع و جامد برای مصارف مختلف وجود دارد. افراد می‌توانند با توجه به ویژگی هایی که در روغن خوراکی وجود دارد، برای خرید اقدام نمایند. مواردی مانند میزان نسبت چربی های اشباع شده و اشباع نشده، اسیدهای چرب و نقطه دود باید به طور کامل بررسی می شود تا برای سلامتی افراد مضر نباشند. از بین روغن های خوراکی، بهترین و کم‌ضررترین روغن، روغن کانولا است که منبعی غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ شناخته میشود.