تولید و استخراج روغن آفتابگردان به دلیل فایده های بی نظیر این روغن در هر دو مقیاس خانگی و صنعتی انجام می شود. روغن آفتاب گردان
روغن آفتابگردان، یک روغن است که از دانه های آفتابگردان تولید می شود.
و در غذا به عنوان روغن سرخ کردنی و در موارد آرایشی به عنوان نرم کننده استفاده می شود
روغن آفتابگردان یا روغن تخمه آفتابگردان، سرشار از ویتامین E می باشد. روغن آفتابگردان دارای رنگ طلایی، سبک و دارای مزایای مهم است. روغن آفتابگردان دارای چربی اشباع کم و چربی های غیر اشباع بالا است. از این روغن آفتابگردان استفاده دارویی نیز می شود.
فواید استخراج و مصرف روغن آفتاب گردان
تقویت سیستم ایمنی
روغن آفتابگردان سرشار از آنتی اکسیدان است. بازدارندگی غشای سلولی را تقویت می کند که سبب سخت شدن ورود باکتری ها و ویروس ها به بدن میشود.
این روغن توانایی بدن را در دفاع از عفونت ها ومریضی ها افزایش می دهد. روغن آفتابگردان حاوی پروتئین است که به ساخت و ترمیم بافت ها و آنزیم های مختلف بدن کمک می کند.
مفید برای پوست
روغن آفتاب گردان سرشار از ویتامین A و E است که به سلامتی پوست کمک می کند. ویتامین های A و E به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند. آن ها به بازسازی سلول آسیب دیده پوست و خلاص شدن از شر باکتری ایجاد کننده آکنه کمک می کنند.
از این روغن به عنوان یک مرطوب کننده طبیعی استفاده میکنند
افزایش سلامت قلب
مصرف متعادل روغن آفتابگردان، برای کسانی که می خواهند مراقب سلامت قلب خود باشند گزینه مناسبی است.وجود کولین، فنولیک اسید و چربی های غیر اشباع در روغن آفتابگردان باعث افزایش انرژی و کاهش خطر بیماری های قلبی و عروقی می شود.
مراحل فرآیند استخراج روغن آفتاب گردان
تولید روغن آفتابگردان دارای مراحل زیر می باشد:
• تمیز کردن دانه ها
• آسیاب کردن دانه ها
• پرس و استخراج روغن خام
• تصفیه بیشتر روغن بدست آمده
• بسته بندی
هیدروکربن های فرار مانند هگزان به عنوان حلال برای استخراج روغن استفاده می شوند.
تمیز کردن دانه ها
دانه های روغن آفتابگردان را از روی آهنرباها عبور داده می شوند تا ناخالصی های فلزی ان از بین برود. و سپس سایر ناخالصی ها با الک کردن از بین می رود. سپس پوسته دانه ها برداشته می شود تا دانه های خالص به دست آید.
پوست گیری
روش معمول این کار شامل ترک خوردن دانه ها با نیروی مکانیکی محافظ گریز از مرکز است. که می تواند با سایش نیز تکمیل شود.
آسیاب دانه ها
دانه های پوست کنده شده به صورت درشت خرد می شوند تا سطح بیشتری برای پرس کردن از آن ها بدست آید.
آسیاب های چکشی یا غلطک های شیار دار عمدتا برای خرد کردن کنجاله درشت به ذرات ریز یکنواخت استفاده می شود. سپس دانه های خرد شده، گرم می شود تا استخراج روغن انجام شود.
البته ناخالصی ها در این روش با روغن آزاد می شوند و چنین ناخالصی هایی باید قبل از اینکه روغن بسته بندی شود، گرفته شود.
پرس کردن
دانه های گرم شده در یک پرس تحت فشار قرار می گیرند. این فشار به تدریج از 60 کیلوپاسکال به 950kps ، 206kps افزایش می یابد.
سپس در حالی که دانه ها از یک محفظه شکاف دار عبور می کند، روغن در حفره های بشکه پرس شده و بازیابی می شود.
استخراج روغن آفتاب گردان باقی مانده
حلال های هیدروکربن فرار برای پردازش روغن در تفاله باقی مانده استفاده می شود تا حداکثر بازده را بدست آورد. معمول ترین حلال هگزان است که روغن را از تفاله باقی مانده استخراج می کند.
حذف حلال
حلال به روش تقطیر از روغن جدا می گردد.
حدود ۹۰٪ حلال فرار باقی مانده در روغن استخراج شده ، تبخیر می شود و برای استفاده مجدد بازیابی می شود
پالایش و فرآوری روغن آفتاب گردانی که استخراج شده
روغن آفتابگردان به دست اومده باید برای ایجاد یک محصول خوراکی بیشتر پردازش شود. روغن های خوراکی تصفیه می شوند تا طعم، بو، رنگ و جامدیت را با استفاده از فرآیندهایی تصفیه کنند. از جمله این فرآیند ها خنثی کردن، رنگبری و معطر کردن را می توان نام برد.
این فرآیندهای تصفیه روغن، آلاینده هایی مانند اسیدهای چرب آزاد و پرو اکسیدان ها را از بین می برد.
مرحله نهایی شامل حذف بوی بد روغن با عبور دادن بخار داغ از روی روغن حرارت دیده است. این فرآیند در خلا و در دمای بین ۲۲۵ تا ۲۵۰ درجه سانتی گراد انجام می شود. این امر به اجزای فرار طعم و بو اجازه می دهد تا روغن بخار شود.
یک درصد اسید سیتریک به روغن اضافه می شود تا برخی از فلزات موجود را غیر فعال کند، بنابراین از اکسیداسیون داخل روغن جلوگیری می کند. در نتیجه ماندگاری روغن را طولانی می کند.
بسته بندی روغن آفتابگردان
در نهایت روغن خالص در ظروف تمیز بسته بندی می شود. معمولا آن ها را در بطری های شیشه ای برای صادرات یا فروش داخلی در فروشگاه ها بسته بندی می کنند.
نکاتی درباره روغن آفتابگردان و فرآیند استخراج آن
• روغن آفتابگردان از نظر طعم سبک است و بیشتر از هر روغن گیاهی دیگری ویتامین E دارد.
• اسیدهای چرب، می توانند بیشتر در معرض تخریب با گرما، هوا و نور باشند که اکسیداسیون را تحریک و تسریع می کند.
• روغن آفتابگردان مخلوطی از چربی های غیراشباع، لینولئیک اسید (۵۹ درصد از کل) و اسید اولئیک (۳۰ درصد از کل) است.
• در تولید و استخراج روغن آفتابگردان، چهار نوع روغن فرآوری شده حاوی مقادیر مختلف اسیدهای چرب اصلی تولید می شود.
روغن آفتاب گردان چه مزایایی دارد؟
افزایش سلامت قلب- افزایش سلامت دهان و دندان- افزایش سلامت سیستم ایمنی و …
استخراج روغن آفتاب گردان چه مراحلی دارد؟
• تمیز کردن دانه ها- آسیاب کردن دانه ها – پرس و استخراج روغن خام از دانه ها- تصفیه بیشتر روغن بدست آمده- بسته بندی
برای استخراج و تصفیه روغن آفتابگردان از چه دستگاهی استفاده کنم؟
از دستگاه روغن کشی و تصفیه روغن
ارزش غذایی روغن آفتابگردان
مهم ترین اسید چرب روغن آفتابگردان ، اسید لینولئیک یا امگا ۶ است. علاوه براین روغن آفتابگردان دارای اسید پالمتیک ، لیستین ، کاروتنوئید ، تکوفرولها ، ویتامین ای ، ویتامین A و ویتامین D است.
این روغن سرشار از ویتامین B ۱، B ۵،B ۶ و ویتامین C و مواد معدنی از جمله مس، فسفر، روی، منیزیم، فولات، پتاسیم، کلسیم، ریبوفلاوین، آهن و نیاسین است.
هر ۱۰۰ گرم روغن آفتابگردان حاوی مواد مغذی زیر است:
انرژی ۳.۶۹۹۹ کیلوژول ( ۸۸۴ کیلوکالری )
چربی کل ۱۰۰ گرم
چربی اشباع ۹.۷۴۸ گرم
چربی تک غیراشباع ۸۳.۵۹۴ گرم
چربی چندغیراشباع ۳.۷۹۸ گرم
ویتامین E ۴۱.۰۸ میلیگرم – ۲۷۴% مقدار مورد نیاز روزانه
سلامت پوست با روغن آفتابگردان
روغن آفتابگردان سرشار از ویتامین A و ویتامین E است که برای حفظ سلامت پوست مفیدند. این ویتامین ها خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و به بازسازی سلولهای آسیب دیده پوستی و کاهش آکنه ناشی از تجمع باکتری کمک میکنند. سبک و غیر چرب بودن این روغن باعث می شود که بدون مسدود کردن منافذ پوستی ، جذب پوست شود و مانند یک مرطوب کننده طبیعی عمل کند و باعث بهبود خشکی پوست شود.
استفاده از روغن آفتابگردان به عنوان لوسیون روی پوست نوزادان نارس باعث کاهش احتمال عفونت پوستی در آن ها می شود. محتوای بالای ویتامین Eروغن آفتابگردان به کاهش چین و چروک پوستی کمک میکند و مانع از آسیب رادیکال های آزاد به پوست می شود و از بروز علایم پیری زودرس پیشگیری میکند.
تقویت انرژی با روغن آفتابگردان
چربی های غیر اشباع بر خلاف چربی های اشباع به شما انرژی می دهند . روغن آفتابگردان باعث تخلیه گلیکوژن کبد به جربان خون می شود در نتیجه با افزایش سریع انرژی روبرو خواهید شد.
سلامت موها با روغن آفتابگران
روغن آفتابگردان میتواند به کمتر وز شدن موها و افزایش نرمی ،لطافت و درخشندگی موها کمک کند. این روغن بافتی سبک دارد و به عنوان نرم کننده نیز عمل میکند. برای این که موهایی نرم و ابریشمی داشته باشید میتوانید هفته ای یک بار این روغن را روی پوست سر خود ماساژ دهید. این روغن سرشار از اسید گاما آلفا لینولنیک است که از ریز موها جلوگیری کرده و در داروهای درمان ریزش مو مورد استفاده قرار می گیرد.
کاهش کلسترول بد خون
تعادل اسیدهای چربی موجود در روغن آفتابگردان، مانند لینولئیک اسید، بسیار مهم است. این روغن کمک میکند تا کلسترول بد در بدن کاهش یابد.
افزایش سلامت قلب
مصرف روغن آفتابگردان میتواند خطر مسدود شدن شریانها و افزایش فشار خون میشود را کاهش دهد.
تقویت سیستم ایمنی
روغن آفتابگردان حاوی ویتامین E است که به عنوان یک آنتیاکسیدان عمل میکند و سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
کاهش شدت دفعات گرفتگی در زنان یائسه
مصرف این روغن میتواند از شدت دفعات گرفتگی در زنان یائسه کاهش و آنان را راحتتر کند.
خاصیت ضدالتهابی
روغن آفتابگردان دارای خواص ضدالتهابی است که میتواند در کاهش سطح التهابات مختلف در بدن کمک کند.
کاهش شدت بیماری آرتروز
مصرف این روغن میتواند شدت بیماری آرتروز را کاهش دهد.
پیشگیری از عفونت
روغن آفتابگردان میتواند به نوزادان در مقابل عفونتها محافظت کند و همچنین در بزرگسالان نیز میتواند از بروز عفونتها پیشگیری کند.